DJ WESELE LUBLIN – ŚLUBNE OBRZĘDY – SWATY
Jako DJ WESELE LUBLIN – W dzisiejszym wpisie postanowiliśmy zapoczątkować cykl informacyjny związany z obrzędami i tradycjami weselnym. Posty mają za zadanie przybliżyć Wam trochę historii związanej z tym wyjątkowym wydarzeniem.
Jako pierwszy element tradycji opiszemy SWATY.
SWAT
Swat jest to osoba, która pośredniczy w zawieraniu małżeństwa. Wyraz pochodzi od staropolskiego słowa swaćba – wesele. Zależnie od regionu Polski określany też jako dziewosłęb, swach, raj, rajek, rajca, rajko, rajbieda, rajbasz, faktor lub faktur.
Jego głównym zadaniem było przedstawienie w jak najlepszym świetle kandydata lub kandydatkę do wstąpienia w związek małżeński. Ponadto swat zachęcał rodziców do obdarzenia panny pokaźnym wianem. Pełnił on rolę „łącznika” między kandydatem, a rodziną wybranki.
Funkcję tę pełnili zazwyczaj starsi i doświadczeni mężczyźni, cieszący się zaufaniem lokalnej społeczności. potrafiący przekonać innych do swoich racji. W niektórych regionach wierzono, że funkcja „SWATA” pełniona przez kobietę przyniesie pecha młodej parze. Stąd przewaga mężczyzn w tej roli. Choć jak niektóre źródła podają to jednak pierwotnie kobiety przede wszystkim zajmowały się tym „zawodem”.
Przyjście swata mogło się łączyć z określonymi czynnościami o charakterze magicznym, np. stawianiem jego i kawalera pod pierwszą belką sufitu chaty, zanim gospodarza zaprosi do wejścia w głąb domu.
Faktor często przynosił na rozmowy o małżeństwie wódkę. Jak uważano, miała ona zbawienny wpływ na przebieg negocjacji małżeńskich i samo jej odkorkowanie prognozowało zgodę na propozycje swata.
Było jednak kilka gestów, które ostatecznie miały dać do zrozumienia, że nic z „konkurów” nie będzie.
„Już miał się oświadczyć, lecz pomiarkowano i czarną mu polewkę do stołu podano.” – Pan Tadeusz, księga II, Adam Mickiewicz
Czarna polewka
Czarna polewka czyli subtelna odmowa oświadczyn podawana była na życzenie ojca dziewczyny, któremu to zazwyczaj propozycję składał kandydat.
Zasadniczo rola swata była pełniona honorowo, choć często okazywano swą wdzięczność naturaliami, pieniędzmi czy częściami garderoby. Swat, gdy spełnił swe zadanie i doszło do zaślubin pełnił rolę gościa honorowego podczas wesela.
W polskiej literaturze tradycję „swatania” możemy znaleźć na przykład w Chłopach W. Reymonta, bądź w cytowanym powyżej lekturze szkolnej – Pan Tadeusz A. Mickiewicza.
Pierwszy obrzęd, tradycja częściowo opisany. Dziękujemy za dotarcie do końca tekstu i jednocześnie zachęcamy do komentowania wpisu na naszej stronie fanpage.
DJ Lizard – DJ NA WESELE LUBLIN